Badania lekarskie – co warto wiedzieć?

Badania lekarskie powinno się przeprowadzać rutynowo, a nie tylko w sytuacji, gdy coś nam dolega. Które z nich są najważniejsze? Jak wyglądają badania lekarskie do pracy lub na uczelnię? W dzisiejszym artykule poruszamy te wszystkie kwestie!

Badania lekarskie – które z nich są najważniejsze?

Najważniejsze badania lekarskie, które powinno się wykonywać regularnie, to:

• morfologia krwi – badanie to należy robić co roku, dostarcza ono ważnych informacji o stanie układu krwionośnego i elementach krwi,
• poziom cukru we krwi – badanie to jest profilaktyczne, przeprowadza się je z reguły razem z morfologią,
• wizyta w gabinecie stomatologicznym – raz na pół roku powinniśmy odwiedzić gabinet stomatologiczny, by kontrolować rozwój próchnicy i innych schorzeń związanych z zębami,

Inne badania podstawowe, to:

• badanie OB – badanie to wykonuje się często razem z morfologią krwi, ma ono na celu zmierzenie szybkości opadania erytrocytów we krwi. Wynik OB jest uzależniony od wieku oraz płci badanego i jest wykorzystywany jako wskaźnik procesów zapalnych, reumatycznych i nowotworowych w organizmie badanego,
• poziom cholesterolu – badanie ma na celu określić poziom cholesterolu we krwi (w tym frakcje tego dobrego – HDL i złego cholesterolu, czyli LDL), zbyt wysoki cholesterol całkowity może świadczyć o złej diecie, niedoczynności tarczycy, chorobach wątroby,
• badanie wzroku – badanie ma na celu ocenę jakości widzenia, umożliwia także diagnozę wad narządu wzroku. Wyniki badania pomagają dobrać (jeśli jest taka potrzeba) soczewki kontaktowe lub okulary korekcyjne.
• badanie ogólne moczu – badanie sprawdza pracę nerek i całego układu moczowego. Do badania wykorzystuje się mocz oddany rano, dla jego wyniku najlepiej jest, by próbkę dostarczyć do laboratorium w ciągu godziny od pobrania.

Dodatkowo kobiety powinny pamiętać o tym, by przeprowadzać raz do roku cytologię, uczęszczać regularnie na ogólne badanie ginekologiczne, a także raz w miesiącu dokładnie badać swoje piersi.

Kiedy trzeba być na czczo?

Niektóre z badań lekarskich zlecanych w Polsce wymagają tego, by być na czczo przed ich wykonaniem. Oznacza to, że na około 6 – 8 godzin przed badaniem nie można nic jeść, wolno jedynie pić wodę. Badanie te wykonuje się zwykle w godzinach porannych.

Na czczo wykonuje się następujące badania:

• Morfologia krwi,
• Badanie OB,
• Pomiar cukru we krwi,
• Próby wątrobowe,
• Lipidogram,
• Mocznik, kreatynina, kwas moczowy,
• Trójglicerydy,
• Retikulocyty i płytki
• Krzepliwość krwi,
• Białko całkowite, albumina, bilirubina z frakcjami
• Równowaga pierwiastków: żelazo, wapń, fosfor, potas, chlorki, magnez, sód,
• Badanie hormonów tarczycy, hormonów płciowych i hormonów nadnerczy,
• Badanie poziomu witaminy B12,
• Badanie poziomu kwasu foliowego,
• Choroby wirusowe takie jak żółtaczka, toksoplazmoza, ospa wietrzna…

Badania lekarskie do pracy

W przypadku rozpoczęcia nowej pracy (lub przeniesienia na nowe stanowisko, w którym występują czynniki szkodliwe dla zdrowia) pracodawca ma obowiązek skierować podległych pracowników na profilaktyczne badanie lekarskie. Badanie takie wykonuje się również później, gdy osoba już pracuje na danym stanowisku. Mają one charakter badań kontrolnych.

Badania nie są wymagane, jeśli pracownik przedstawi aktualne orzeczenie lekarskie, w którym stwierdzony zostanie brak przeciwwskazań do pracy (w warunkach opisanych w skierowaniu na badania lekarskie). W takiej sytuacji warunki pracy opisane w skierowaniu u poprzedniego pracodawcy muszą się pokrywać z warunkami proponowanymi przez nowego pracodawcę.

UWAGA: pracodawcy, który dopuści do pracy pracownika bez aktualnych badań, grozi grzywna w wysokości od 1 000 do 30 000 złotych.

Badania lekarskie na studia

Wśród różnych kierunków studiów także znajdują się takie, które wymagają badań lekarskich. Kandydat, który zakwalifikował się do przyjęcia, dostaje od uczelni skierowanie do lekarza medycyny pracy i musi przedstawić odpowiednie orzeczenie lekarskie.

Kierunki studiów, na których student może mieć do czynienia z niebezpiecznymi substancjami i czynnikami, które są szkodliwe, to między innymi:

• Biologia,
• Biotechnologia,
• Chemia,
• Dietetyka,
• Fizyka,
• Inżynieria środowiska,
• Ochrona Środowiska,
• Rolnictwo,
• Weterynaria,
• Zootechnika.

Badania te można wykonać odpłatnie lub nieodpłatnie. Jeśli student zgłosi się do lekarza medycyny pracy odpowiednio wcześnie, jest duża szansa, że załapie się na pulę wolnych miejsc w przychodni. Kandydaci na studia wyższe powinni się zgłosić do przychodni z dokumentem tożsamości oraz skierowaniem wydanym przez uczelnię.

Badania lekarskie dla kierowców

Badania lekarskie obowiązują przed podjęciem pracy w wielu zawodach. Badania lekarskie dla kierowców dotyczą każdej osoby, która stara się o prawy jazdy (od kategorii AM, przez B i C, do D, E i T). Szczególnie ważne są badania wzroku, słuchu, zmysłu równowagi, badanie w kierunku cukrzycy, oraz badanie układu sercowo-naczyniowego, moczowego, oddechowego i nerwowego. Przyszły kierowca przechodzi także teksty psychologiczne.